کارشناس رسمی دادگستری رشته تشخیص اصالت خط امضا اثر انگشت
همه ادارات و مراکز دولتی و خصوصی، حتی در سطح وزارتخانه‌ها هر ساله با تعداد زیادی سند و امضاء سر و کار دارند. اسنادی که بخش بسیار مهمی از اطلاعات مربوط به گزارشات مالی و یا گزارشات کاری آن نهاد را تشکیل می‌دهند و گاها به واسطه این مدارک است که تصمیمات مختلف پیرامون موضوعات کلی و جزئی اخذ می‌شود. اما متاسفانه گاها استفاده از اسناد جعلی و یا امضاء‌های تقلبی و حتی دست‌خط‌هایی که متعلق به صاحب اثر نیست مشکلات حقوقی و سیستمی را ایجاد می‌نماید.
با توجه به این که گاها بروکراسی اداری و قضائی و همچنین هزینه‌هایی که برای پیگیری این موضوع می‌شود و اختلال‌هایی که در سیستم اداری ایجاد می‌کند بسیار زیاد هستند، اطلاع کافی و کامل در خصوص تشخیص اسناد و مدارک روش ساده، کمک شایانی به جلوگیری از بروز این مشکل می‌کند. به همین دلیل کارشناسان ما برای کمک به حل این مشکل در ادارات و وزراتخانه‌ها و حتی شرکت‌ها اقدام به برگزاری سمینار‌ها و جلسات آموزشی می‌نمایند و دوره‌های تشخیص اسناد را برگزار می‌کنند.
دوره‌های برگزار شده توسط گروه کارشناسان در زمینه‌های مختلفی انجام می‌شود و با توجه به نیاز اجمالی سازمان‌ها به کسب اطلاع از این موضوع روشهای مختلفی نیز جهت بررسی آنی اسناد و امضاء آموزش داده می‌شود. در ادامه به چند مورد از این دوره‌ها اشاره خواهیم کرد.
روانشناسی خط
از علوم جذابی که در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته و در کشور ما نیز مورد توجه قرار گرفته است روانشناسی خط است. حیطه روانشناسی خط بسیار گسترده است اما آن چه مورد استفاده در سازمان‌های مختلف است نوع خط‌های با اهمیت در بعضی از نهاد‌ها و ادارات است که مستقیما با درخواست‌ها و یا انتقال مال روبرو هستند. تسلط و آگاهی به روانشناسی خط زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا نوع تردید در نگارش، روانپریشی و یا در حالت عادی نبودن نویسنده به راحتی قابل تشخیص باشد از این قبل از این که مشکلی در این خصوص ایجاد شود می‌توان با اتکا به روانشناسی خط مانع از وقوع آن شد. شناخت قالبهای خطی، سمت نوشتن متن، ترتیب در نوشتن کلمات، فاصله بین خطوط و مواردی از این قبیل را می‌توان به عنوان علائم ارزیابی مورد استفاده قرار داد.
تشخیص امضاء
شناسایی امضاء جعلی نیز از موارد پر اهمیت است و به مراتب از دستخط اهمیت بیشتری دارد. برای تشخیص امضاء باید به مواردی چون جهت انجام امضا، میزان فشاری که بر قلم وارد شده، یکپارچگی یا عدم یکپارچگی امضاء، مقایسه امضاء و همچنین مواردی چون تاریخ نگارش متن و زمان انجام امضاء را با توجه به نوع قلم و همچنین رنگ جوهر می‌توان تشخیص داد. در صورت تسلط در موارد عادی به راحتی می‌توان موارد غیر معمول را با نشانه‌های مختلف تشخیص داد.
تشخیص اسناد و مدارک
شناسایی و تشخیص مستندات جعلی به طور کلی در همه موارد کارشناسی با سه روش کلی انجام می‌شود؛
آشنایی با نرم افزارهای جعل
در حال حاضر به صورت گسترده‌ای از نرم افزارهای جعل مهر، امضاء، پاسپورت، اسناد، مدرک، شناسنامه، مدرک تحصیلی و یا حتی نامه ادارات و نرم‌افزار‌ها جعل فیش واریز و غیره که بسیاری از آنها به صورت رایگان هم در فضای مجازی قابل دانلود هستند. که بسیاری از دانشگاه‌ها و ادارات و سازمان‌ها و حتی بانک‌ها به دلیل عدم توجه کافی به مدرکی که تحویل می‌گیرند دچار مشکل می‌شوند. برای مثال با توجه به پرداخت‌های اینترنتی و انجام این موضوع در بسیاری پروسه‌های دریافت و پرداخت در موسساتی مانند آموزشگاه‌ها گاها هزینه‌های زیاد و مشکلات حقوقی بر آنها بار می‌شود.
بنابراین با توجه به گسترده شدن فضا‌هایی که زمینه‌های جعل اسناد و مدارک را ایجاد می‌کنند بهترین راه برای پیشگیری و مقابله با آن و کاهش مشکلات و پرونده‌های حوزه قضائی کسب آموزش لازم در این خصوص است. در ادامه می‌توانید به اختصار از دوره‌های آموزشی برگزار شده توسط گروه کارشناسان ما اطلاع کسب نمائید.
همه اسناد و مدارک برای هر فردی نیاز به امضای مخصوص به خود را دارد، که صاحب آن با امضای این مدارک و اسناد مالکیت خود را در مورد تمامی اموال منقول و غیر منقول برای به رسمیت شناختن آنها تایید می کند، که هر فردی امضای مخوص به خود را دارد. اما چنانچه کارشناسی امضای جعلی چیزی غیر از دستخط و امضای فرد صاحب اسناد و مدارک در آن توسط فرد دیگری ببیند به این مورد جعل امضا گفته می شود.
راه های تشخیص جعل امضا
جعل امضا یک کار غیر قانونی بوده و جرم محسوب می شود. اما امضای جعل تا زمانی که موجب ضرر و زیان برای فرد صاحب امضا نباشد، نمی تواند مورد هیچ گونه شکایتی قرار بگیرد. اما اگر فرد صاحب امضا به دلیل جعلی که از امضای او شده است به دادگاه شکایت کند، مراتب رسیدگی به شکایت او مورد بررسی قرار می گیرد. که در این مورد سه راه تشخیص برای اینکه فرد از طریق دادگاه بتواند ثابت کند که امضای او جعل شده است وجود دارد، که کارشناس جعل امضا به آن رسیدگی می کند.
تشخیص جعل امضا به روش مقایسه ای
در روش های تشخیص جعل امضا کارشناس جعل امضا اولین اقدام را از طریق مقایسه ای انجام می دهد. به طوریکه امضای فرد شاکی را را با امضای جعل شده تطبیق می دهد. تمام شکستگی های خط و یا نوع نقطه گذاری، نوع مرکب خودکار، همه این موارد توسط کارشناس جعل امضا رسیدگی می شود. چنانچه مغایرتی در دو امضای فرد شاکی و جعل شده دیده شد آن را به مراتب قضایی گزارش می دهد.
تشخیص امضا از طریق فیزیکی
در این روش کارشناس دادگستری جعل امضا نوع حرکت دست شاکی را با فردی که شاکی او را در جعل امضا متهم می کند را به دقت بررسی می کند. همینطور فشاری که بر خودکار و یا قلم می اورد از طریق کارشناس بررسی می شود و چنانچه دو امضا با هم فرق می کردند، کارشناس جعل امضا را تایید می کند.
تشخیص امضا از طریق شیمیایی و یا ازمایشگاهی
روش شیمیایی تشخیص امضای جعلی اغلب بعد از دو روش بالا صورت می گیرد. زمانی که هیچ کدام از روش های فیزیکی و مقایسه ای تایید جعل امضا را ثابت نکردند، کارشناس جعل امضا از طریق شیمیایی یا ازمایشگاهی اقدام به اثبات جعل امضا می کند، که در این روش با پرتو های نور به تشخیص جعل امضا می پردازند. این روش معمولا و تا درصد بسیار کمی خطا دارد. به طوریکه اغلب با این روش صحت یا عدم صحت شکایت فرد صاحب امضا مبنی بر جعل امضایش توسط فرد مورد شاکی مورد تایید قرار می گیرد.
کارشناس دادگستری جعل امضا
کارشناس جعل امضا کسی است که با شکایت فرد صاحب امضا شروع به بررسی تشخیص دستخط یا امضای جعلی می کند و صحت و یا رد ان را اثبات می کند. این موارد جزو موارد جرایم رایانه ای می باشد که با افزون تر شدن این گونه موارد غیر قانونی ظرافت کار کارشناسی هر چه بیشتر شده و مورد دقت لازم قرار می گیرد. شما نیز می توانید چنانچه در مورد هر گونه دستخط و یا امضا رایانه ای سوالی دارید به کارشناس رسمی دادگستری رشته جرایم رایانه‌ای ما مراجعه نمایید.
تسلط کارشناس به موضوع ارجاعی در جعل امضاء و اثر انگشت و بهره گثری از نرم افزارهای مرتبط تاثیر بسزایی در نتیجه خدمت ارائه شده دارد
اسناد رسمی توسط مراجع صلاحیت دار تنظیم می‌شوند. منظور از اسناد رسمی در این یادداشت همه اسنادی هستند که توسط مرجع رسمی صادر می‌شوند مانند گذرنامه، پاسپورت، شناسنامه، اسناد مربوط به املاک و غیره که دارای مهر و امضای مشخص هستند. جعل امهار به یک معضل شایع تبدیل شده است. کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت وظیفه تطبیق آثار امهار در اسناد رسمی و همچنین تشخیص امهار اصل از جعلی را بر عهده دارد.
مهرها مورد استفاده اشخاص حقیقی و حقوقی هستند. مهر نماد تایید یا رد نظر یک نهاد یا شخص نسبت به موضوعی خاص است. معمولا در قراردادها، مدارک، توافقات و اسناد از مهر استفاده می‌شود. اما بسیاری برای پیشبرد امور خود اقدام به ساخت مهرهای جعلی می‌کنند. ساخت مهر هرینه چندانی ندارد و با قیمت بسیار پایینی می‌توان مهر تهیه کرد.
برای مثال ممکن است عده‌ای اقدام به جعل مهر در پاسپورت ها کنند. عمده این تخلفات با استعلام و پیگیری قابل حل است به این صورت که در خصوص اصالت یک سند از نهاد صادر کننده آن استعلام می‌شود در صورتی که سند در آن نهاد تنظیم نشده باشد به راحتی جعلی بودن آن مشخص خواهد شد.
اما در بسیاری از موارد نیز امکان استعلام وجود ندارد. کارشناس دادگستری خط امضا اثر انگشت از راه های دیگری برای تشخیص امهار استفاده می‌کند. استفاده از نور ماورای بنفش، اشعه ایکس، آزمایش های شیمیایی و بررسی کیفیت امهار از مهم ترین و کاربردی ترین راه‌های کارشناسی است. از بسیاری از این روش‌ها برای تعیین پول و اسکناس تقلبی نیز استفاده می‌شود.
معمولاً مهر های دولتی که در اسناد رسمی استفاده می‌شوند کیفیت بسیار زیادی نسبت به امهار عادی دارند و به راحتی قابل از بین رفتن نیستند و مندرجات مهر هم بسیار گویاست. بنابراین برای تشخیص مهرها کارشناس با مشکل چندان زیادی رو‌‌به‌رو نیست و به راحتی می‌تواند با مقایسه مهر اصلی و مهره تقلبی و انجام آزمایش هایی بر روی مهر مورد ادعا در خصوص تقلبی بودن و یا اصل بودن آن اظهار نظر کند.
جعل امهار به موارد بالا خلاصه نمی‌شود. جعل مهر دانشگاه، موسسات دولتی، جعل مهر پزشک و بیمارستان و موارد دیگری از این قبیل نیز عمدتاً اتفاق می‌افتد که چندان هم قابل استعلام نیستند. در صورتی که نتوان از طریق استعلام موضوعات فوق را بررسی کرد بهترین راه مراجعه به کارشناس رسمی خط امضا اثر انگشت است. وی با بررسی مهر مورد ادعا می تواند جعلی بودن یا اصلی بودن آن را تشخیص دهد.
از آنجا که ساخت مهرها بسیار رایج شده است و حتی مهرهای چینی و با قابلیت های گوناگون نیز وارد بازار شده‌اند، مسئله جعل امهار نیز فراوان گردیده است. در صورتی که در اصالت یک مهر شک دارید و یا اختلاف حقوقی بر سر موضوعی دارید که احتمال جعلی بودن مهر در آن وجود دارد می توانید با کارشناس خط امضا و اثر انگشت مشورت نمایید. کارشناسان با استفاده از توانایی ها و ابزارهایی که در اختیار دارند می‌توانند امهار را به دقت بررسی کنند.
یکی دیگر از مشکلاتی که برای افراد ممکن است پیش بیاید، از بین رفتن آثار مهر در اسناد رسمی و غیر رسمی است. بسیاری از اسناد ممکن است ثبت نشده باشند و نمونه ای از آن وجود نداشته باشد. این اسناد ممکن است در مرور زمان و یا به دلیل عوامل طبیعی و غیرطبیعی دچار تغییراتی شود و یا آثار مهر از روی سند پاک شود، در صورتی که امکان استعلام گرفتن نیز فراهم نباشد. کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت می تواند با کمک ابزاری که در اختیار دارد مانند دستگاه های تشخیص و استفاده از نور لیزری و اشعه آثار مهر بر روی اسناد را تشخیص دهد.
منظور از جعل هر گونه ساختن سند، دستکاری و یا اضافه نمودن قید و بند به متن مشخصی را شامل می شود که به قصد سوء استفاده انجام شود. جعلی بودن در اینجا در دو معنا به کار می‌رود: اول اینکه یک متن متعلق به فردی نباشد و به دروغ به او نسبت داده شود. دوم اینکه متن از لحاظ قدمت و تاریخ تنظیم مغایر با آنچه ادعا شده است باشد. کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت جهت اثبات اصالت یا جعل خطوط دست نویس و تایپی در موارد مختلفی اعم از وصیت نامه ها، کتب و نوشته‌ها، قولنامه‌ها و متون دست نویس صلاحیت اظهار نظر و کارشناسی را برعهده دارد.
اولین روش کارشناس دادگستری خط امضا اثر انگشت برای تشخیص اصالت و جعلی بودن خطوط مراجعه به نمونه های دست نویس است. کارشناس ابتدا چند نمونه از یک نوشته را بررسی می‌کند و آن را با متن مورد ادعا تطبیق می‌دهد. نوع دست خط، نوع قلم، شیوه نگارش حروف، میزان جوهر، میزان فاصله بین کلمات، اندازه هر کلمه نسبت کلمات دیگر و نوع پاراگراف بندی از عوامل ظاهری و مهم در بررسی تطبیقی هستند.
امادر صورتی که نمونه دست خط موجود نباشد و یا افراد در دسترس نباشند تا از آنها نمونه گیری شود راه دیگر استفاده از روش‌هایی جدید است که عمدتا با تکنولوژی های جدید تشخیص دستخط انجام می‌شود و یا با استفاده از روشهای شیمیایی قدمت جوهر و یا انواع احتمالی جوهر را بررسی می‌کنند.
برای مثال در صورتی که در اصالت یک وصیت نامه تردید وجود داشته باشد و نمونه دست خط نیز موجود نباشد از روش گرافولوژی استفاده می‌شود و همچنین با استفاده از تعیین زمان نوشته کارشناس رسمی خط امضا اثر انگشت جعلی بودن یا اصلی بودن متن را تعیین می‌کند.
مثال دیگر که عمدتاً هم مورد اختلاف است تعیین اصالت نوشته های کهن است بسیاری اقدام به خرید و فروش کتب خطی می‌کنند که قدمت آنها عمدتا به سال‌های دور نیز بر می‌گردد. کارشناس خط امضا اثر انگشت می‌تواند قدمت دقیق این آثار را با استفاده از بررسی‌های تکنولوژیک و شیمیایی بر روی متون این کتب مشخص نمایند. تعیین قدمت دقیق این آثار به منزله تعیین اصالت و جعلی بودن آن است.
موارد اختلاف فوق در وصیت نامه‌ها، قولنامه ها و غیره نیز که به صورت تایپی نگار شده‌اند اتفاق می‌افتد. در بسیاری از این موارد نیاز است تا زمان و قدمت یک متن تایپی مشخص گردد. ممکن است قبلا کاغذی امضا و اثر انگشت شده باشد اما متن آن با تاخر تایپ شده باشد. این موارد در وصیت نامه ها بسیار شایع است. بسیاری ادعا می‌کنند که متن یک وصیت نامه بسیار متاخرتر است و توسط یک فرد یا افرادی برای سود جویی نگارش شده است.
کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت با استفاده ازروش های مختلفی چون تشخیص نوع چاپگر، نوع جوهر، فاصله بین خطوط، نوع نگارش، روانشناسی خط و مواردی از این قبیل اقدام به تعیین اصالت خطوط تایپی می‌کنند.
بنابر این کارشناس مذکور می‌تواند از راه تعیین قدمت خط تایپی و دست نویس و همچنین بررسی مقایسه آن با خطوط موجود اصالت وصیت نامه ها، قولنامه ها، قراردادها، تقدم و تاخر خط و امضا در چک و سفته، تغییرات احتمالی در متون، خط خوردگی ها و موارد اینچنینی را بررسی نماید. در صورتی که در هر یک از موارد فوق دچار مشکل یا اختلاف شده اید می‌توانید با مراجعه به کارشناس دادگستری خط امضا اثر انگشت اصالت متون را بررسی کنید.
متاسفانه جعل امضا و اثر انگشت یکی از رایج ترین جرایم و تخلفاتی است که در کشور ما رخ می‌دهد. بسیاری از امضاها به دلیل ساده بودن جعل می‌شوند و در مواقعی نیز افراد سودجو اقدام به کپی امضاهای دیگران و یا اثر انگشت آنها می‌کنند. اختلافات بسیار زیادی در مراجع قضایی بر سر همین موضوع مطرح می‌شود که افراد با مراجعه به دادگاه ها اقدام به شکایت می‌کنند. کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت وظیفه تعیین اصالت امضا و اثر انگشت و ارائه نتیجه به قاضی را بر عهده دارد.
کارشناس دادگستری خط امضا اثر انگشت ابتدا اقدام به مقایسه امضا با اصل امضای ارائه شده توسط شاکی می‌کند. معمولا جعل متن و امضا به صورت همزمان اتفاق می‌افتد. در خصوص جعل متن در یادداشت دیگری در همین سایت به تفصیل بحث کرده ایم. امضای جعلی ابتدا با روشهای ظاهری بررسی می‌شود مانند تعیین و تطبیق جهت امضا، نوع جوهر، فشردگی قلم، اختلاف بین متن و امضا، شکستگی‌های امضا، روانشناسی خط و آناتومی خط. چنانچه کارشناس از این طریق نتواند به نتیجه قابل اتکایی دست یابد، از دستگاه های تشخیص جعل امضا، روش های شیمیایی و استفاده از روشهای نوری و نور ماورای بنفش و همچنین بررسی تطبیقی آن با اصل امضا استفاده می‌کند.
یکی از مواردی که بسیار هم اتفاق می افتد جعل امضا از طریق کپی است. بسیاری از افراد با متونی سر و کار دارند که کپی هستند و اصل آن در دسترس نیست و در خصوص اصالت امضا نیز تردید وجود دارد. تشخیص اصالت امضای کپی شده بسیار سخت است چرا که عمده روشهای کارشناس دادگستری خط امضا اثر انگشت به دلیل در دسترس نبودن اصل امضا خالی از کاربرد می‌شود اما در صورت وجود نمونه امضا کارشناس می‌تواند در این مورد نیز اظهار نظر کند. در غیر این صورت باید امیدوار به خطای جاعل در امضا بود.
جعل امضاها انواع مختلفی دارد. دسته بندی انواع جعل با توجه به افراد حقیقی و حقوقی که امضای آنها جعل می‌شود مشخص می‌گردد. جعل امضا عادی که مربوط به افراد حقیقی است و دیگری جعل امضای افراد حقوقی است که مجازات به مراتب سنگین‌تری دارد. در یادداشت قوانین مربوط به جعل امضا در همین سایت می‌توانید از جریمه و مجازات انواع جعل آگاه شوید. اما جعل امضای عادی حداقل بین شش تا دو سال حبس دارد. جعل امضاء اشخاص حقوقی بستگی به نهادی که جعل شده است متغیر است که در یادداشت ابتدایی همین سایت می‌توانید از مجازات آن مطلع شوید.
جعل امضا در موارد مختلفی نیز صورت می‌گیرد. جعل امضای چک، جعل امضای موکل، جعل امضا در اسناد، جعل امضا همسر، جعل امضا در قولنامه ها، جعل امضا با رضایت اشخاص و هر موضوعی که فردی به جای دیگران خواه با رضایت و خواه بدون رضایت او اقدام به امضا کردن کند مشمول مجازات جعل امضا است.
کارشناس رسمی خط امضا اثر انگشت در صورت بروز اختلاف در هر یک از موارد فوق صاحب صلاحیت کارشناسی است. با توجه به روش های متعدد تشخیص امضای جعلی در صورت بروز مشکل در این حوزه می‌توان به کارشناس خط امضا اثر انگشت رجوع کرد. برای مثال یکی از موارد مهم در اختلافات تقدم و تاخر تحریر نسبت به امضا است که در قولنامه ها و چک ها بسیار اهمیت دارد. ممکن است فردی ادعا کند که امضای او بر روی چک یا کاغذی وجود داشته و بعدا فردی اقدام به نوشتن توافقی جعلی بر آن کرده است. کارشناس رسمی دادگستری خط امضا اثر انگشت قادر است تقدم و تاخر متن نسبت به امضا را تشخیص و احتمال بروز جرم را مشخص نماید.
